De staat van de lokale democratie #3
Nieuwsbrief over het lokaal bestuur van Jan Dirk van der Borg
Welkom bij deze derde Borgbrief over de actualiteiten in het lokaal bestuur in Nederland. Elke brief schrijf ik over een actueel thema uit gemeenteland, en deel ik een aantal interessante artikelen en berichten. Deze keer onder andere over integriteit als politiek instrument.
Veel dank voor de reacties die ik op mijn vorige Borgbrief heb mogen ontvangen en de vele nieuwe inschrijvingen. Heel leuk!
Integriteit als politiek instrument
Burgers verdienen een betrouwbaar en integer bestuur, dat staat buiten kijf. Overheden, bestuurders en politici moeten er alles aan doen om besluitvorming zuiver en transparant te houden. Anders is het hek van de dam. Daarom is het ook goed dat er steeds meer aandacht voor dit onderwerp komt, door wetgeving, voorschriften, handreikingen en voorbeeldgedrag. Daarover later meer.
Er is veel geschreven over integriteit. Wat is integer? Wanneer ben je integer? Wat is niet integer? Integriteit is namelijk geen statisch begrip. Er geldt geen dogma over de betekenis van integriteit. Het is een dynamisch begrip; afhankelijk van tijd, plaats, persoon en context.
Wat we helaas ook steeds vaker zien is het gebruik van integriteit als politiek instrument. We kennen allemaal de term ‘schijn van belangenverstrengeling’ of de ‘schijn van niet integer gedrag’. Eenmaal publiek benoemd is het moeilijk om van dit stempel af te komen.
Hoe makkelijk kan het zijn om van een collega-bestuurder of volksvertegenwoordiger af te komen door de integriteitskaart te trekken. En natuurlijk volgt er (bijna) altijd een nader onderzoek, maar de beschadiging heeft al plaatsgevonden. Iemand schreef: de beeldvorming mag nooit de maat der dingen worden.
Vanuit mijn vak kom ik vaak met bestuurders in aanraking die dit is overkomen. Dan hoor ik teleurstelling over hoe (ex)collega’s, het gemeentebestuur en politieke partijen met een dergelijke kwestie zijn omgegaan. Vaak is maar één kant van het verhaal in de media terechtgekomen en zijn er daardoor alleen maar verliezers.
Wat leert ons dit? Dat we de aandacht voor het onderwerp integriteit moeten minderen? Zeker niet! Maar ten alle tijde hoor en wederhoor toepassen, de media pas betrekken als de gehele versie van het verhaal helder is, is toch wel het minste wat je als collega-bestuurder of volksvertegenwoordiger kunt doen. En laat je niet verleiden tot andere motieven dan alleen een betrouwbaar en integer bestuur te willen bevorderen.
Integriteitskwesties zijn nooit zwart-wit. En tenzij er een strafrechtelijke conclusie getrokken kan worden uit niet-integer handelen, is de andere kant van het verhaal het evengoed waard om verteld te worden. Burgemeesters, maar ook politieke partijen hebben de verantwoordelijke taak om degenen die het overkomt te begeleiden.
Actualiteiten in het openbaar bestuur
Ook moest er in de gemeente Hogeland een wethouder opstappen na een miljoenentegenvaller en zijn er in de gemeente Ede sinds begin dit jaar twee wethouders opgestapt om verschillende redenen. In Urk stapt de SGP-wethouder op na de arrestatie van zijn zoon in verband met een drugsvangst.
De gemeente Stadskanaal dient als signaal geen sluitende begroting in, vanwege grote tekorten op de begroting.
In Ermelo werd het rapport openbaar over de politieke situatie aldaar.
Deze maand kwam er een Limburgse en Zeeuwse gedeputeerde in opspraak, één door de omgang met een nevenfunctie en de ander door de betrokkenheid van een familielid bij een lastig dossier. Het toont maar weer aan hoe scherp je als bestuurder moet blijven letten op verbintenissen met privesituaties en belangen.
Het hele college van de Limburgse gemeente Meerssen stapt op in verband met een mogelijke herindeling met Maastricht.
In Hoogeveen start men met een zakencollege, nadat het vorige college vanwege de financiële situatie niet meer het vertrouwen van de raad kreeg.
De bestuurscrisis in de gemeente Waalre zorgt er voor dat de burgemeester niet meer terugkeert.
Meer weten?
👉 Website Twitter Instagram LinkedIn
👉 Favoriete podcasts & favoriete artikelen
✉️ Mail mij
👉 Taal- of spelfout gezien in deze nieuwsbrief? Ik hoor het graag!
👉 Deel deze nieuwsbrief met een vriend(in) of collega!